કુલ કાર્યકારી મૂડી શું છે? Gross Working Capital in Gujarati

કુલ કાર્યકારી મૂડી એ કંપનીની કુલ વર્તમાન સંપત્તિનો સંદર્ભ આપે છે. કંપનીની વર્તમાન અસ્કયામતો તે અસ્કયામતો છે જેને 12 મહિનાના સમયગાળામાં રોકડમાં રૂપાંતરિત કરી શકાય છે. તેમાં રોકડ ઇન હેન્ડ અને બેંક બેલેન્સ, પ્રાપ્ત કરી શકાય તેવા એકાઉન્ટ્સ, ઇન્વેન્ટરી, ટૂંકા ગાળાના રોકાણો, માર્કેટેબલ સિક્યોરિટીઝ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.

માત્ર કુલ કાર્યકારી મૂડી ધરાવતી કંપનીની તરલતાની સ્થિતિ નક્કી કરવી શક્ય નથી. કંપનીની વર્તમાન જવાબદારીઓ, જેમ કે ચૂકવવાપાત્ર એકાઉન્ટ્સ, ટૂંકા ગાળાની લોન અને અન્ય બાકી લોન માટે પણ ચોખ્ખી કાર્યકારી મૂડીની ગણતરી કરવાની જરૂર પડશે, જે કંપનીની તરલતાનો નિર્ણાયક છે.

ગ્રોસ વર્કિંગ કેપિટલને સમજો

એકંદર કાર્યકારી મૂડી, વ્યવહારમાં, ઉપયોગી નથી. તે કંપનીના ટૂંકા ગાળાના નાણાકીય સ્વાસ્થ્ય અને ટૂંકા ગાળાના સંસાધનોનો અસરકારક રીતે ઉપયોગ કરવાની ક્ષમતાના ચિત્રનો અડધો ભાગ છે. બાકીનો અડધો ભાગ વર્તમાન જવાબદારીઓ છે. કુલ કાર્યકારી મૂડી, અથવા વર્તમાન અસ્કયામતો, ઓછી વર્તમાન જવાબદારીઓ, કાર્યકારી મૂડી સમાન છે. જ્યારે કાર્યકારી મૂડી હકારાત્મક હોય છે, તેનો અર્થ એ છે કે વર્તમાન સંપત્તિ વર્તમાન જવાબદારીઓ કરતાં વધુ છે. સકારાત્મક કાર્યકારી મૂડીને વ્યક્ત કરવાની પસંદગીની રીત વર્તમાન અસ્કયામતો અને વર્તમાન જવાબદારીઓ (દા.ત., > 1.0) નો ગુણોત્તર છે.

જો આ ગુણોત્તર 1.0 કરતા ઓછો હોય, તો કંપનીને ટૂંકા ગાળામાં તેના લેણદારોને પરત ચૂકવવામાં મુશ્કેલી પડી શકે છે. નકારાત્મક કાર્યકારી મૂડી એ છે જ્યારે જવાબદારીઓ અસ્કયામતોને વટાવી જાય છે અને સૂચવે છે કે કંપની મુશ્કેલીમાં હોઈ શકે છે. કંપનીને શ્રેષ્ઠ રીતે કાર્ય કરવા માટે કાર્યકારી મૂડીની યોગ્ય રકમની જરૂર છે.

વધુ પડતી કાર્યકારી મૂડી સાથે, કેટલીક વર્તમાન અસ્કયામતો અન્યત્ર વાપરવા માટે વધુ સારી રીતે મૂકવામાં આવશે. ખૂબ ઓછી કાર્યકારી મૂડી સાથે, કંપની તેની રોજ-બ-રોજની રોકડ જરૂરિયાતોને પૂરી કરી શકતી નથી. મેનેજરો કાર્યકારી મૂડી વ્યવસ્થાપન દ્વારા યોગ્ય સંતુલનનું લક્ષ્ય રાખે છે.

કેટલીક પદ્ધતિઓ કે જેમાં કંપની તેના કાર્યકારી મૂડીના ગુણોત્તરમાં સુધારો કરી શકે છે તેમાં ગ્રાહકો પાસેથી પ્રાપ્તિપાત્ર એકત્રિત કરવા માટેના સમયમાં ઘટાડો, સપ્લાયરો સાથે ચૂકવવાપાત્ર સમયમર્યાદામાં વધારો, ટૂંકા ગાળાના દેવું પર નિર્ભરતામાં ઘટાડો અને ઈન્વેન્ટરી સ્તરોને યોગ્ય રીતે સંચાલિત કરવાનો સમાવેશ થાય છે.

ગ્રોસ અને નેટ વર્કિંગ કેપિટલ કેવી રીતે ગણવામાં આવે છે?

* કુલ કાર્યકારી મૂડી = કંપનીની કુલ વર્તમાન સંપત્તિ

ચોખ્ખી કાર્યકારી મૂડી = કુલ વર્તમાન અસ્કયામતો - કુલ વર્તમાન જવાબદારીઓ*

વર્તમાન અસ્કયામતોમાં વર્તમાન રોકાણો, ઇન્વેન્ટરી, વેપાર પ્રાપ્તિ, રોકડ અને રોકડ સમકક્ષ, ટૂંકા ગાળાની લોન અને એડવાન્સિસ અને અન્ય વર્તમાન અસ્કયામતોનો સમાવેશ થાય છે. વર્તમાન જવાબદારીઓમાં ટૂંકા ગાળાના ઋણ, વેપાર ચૂકવવાપાત્ર, અન્ય વર્તમાન જવાબદારીઓ અને ટૂંકા ગાળાની જોગવાઈઓનો સમાવેશ થાય છે.

સકારાત્મક કાર્યકારી મૂડી એ છે જ્યારે વર્તમાન અસ્કયામતો વર્તમાન જવાબદારીઓ કરતાં વધુ હોય અને તેનો અર્થ એ થાય કે કંપની પાસે કામગીરી અને વૃદ્ધિ માટે પૂરતું ભંડોળ છે. નકારાત્મક કાર્યકારી મૂડી એ છે જ્યારે વર્તમાન જવાબદારીઓ વર્તમાન અસ્કયામતો કરતાં વધી જાય છે અને કંપની માટે નાણાકીય તકલીફ સૂચવી શકે છે, કારણ કે તે તેના લેણદારોને ચૂકવવામાં સક્ષમ ન હોઈ શકે.

કુલ કાર્યકારી મૂડીના ઉદાહરણો

ચાલો ધારીએ કે XYZ એક એવી કંપની છે જેણે 2018 ના ચોથા ત્રિમાસિક ગાળાના અંત દરમિયાન તેમની કુલ કાર્યકારી મૂડી 7 મિલિયન તરીકે નોંધાવી હતી. તેમની વર્તમાન જવાબદારીઓ 7.23 મિલિયન છે તેથી તેમની કાર્યકારી મૂડીનો ગુણોત્તર 0.97 બને છે. તેમની વર્તમાન જવાબદારીઓ 3 મિલિયનના ટૂંકા ગાળાના દેવાથી આવી રહી છે.

વર્ષ 2020 ના ત્રીજા ક્વાર્ટરના અંત સુધીમાં, XYZ કંપનીએ તેમનું 3 મિલિયનનું તમામ દેવું ચૂકવી દીધું છે અને આ ચૂકવણી કરવા માટે વધુ દેવું લીધું નથી. હવે તેમની કુલ કામગીરી 7.8 મિલિયન થઈ ગઈ છે અને વર્તમાન જવાબદારીઓ 5 મિલિયન થઈ ગઈ છે, પરિણામે કાર્યકારી મૂડીનો ગુણોત્તર 1.56 છે. કંપનીએ 2019 ના અંત અને સપ્ટે 2020 વચ્ચે તેના ટૂંકા ગાળાના દેવું પણ ચૂકવ્યું હતું. તેથી તેમની વર્તમાન જવાબદારીઓ ઘટાડવામાં આવી હતી અને કાર્યકારી મૂડીનો ગુણોત્તર 1.0 થી ઉપર માપવામાં આવ્યો હતો.

ગ્રોસ વર્કિંગ કેપિટલનું મહત્વ

જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ વ્યવસાય ચલાવે છે, ત્યારે ઘણા પરિબળો ધ્યાનમાં લેવા જોઈએ, ખાસ કરીને વિવિધ પ્રકારની કાર્યકારી મૂડીને લગતી બાબતો. અહીં આપણે ગ્રોસ વર્કિંગ કેપિટલ વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ જે કંપની પાસે રહેલી મહત્વપૂર્ણ કાર્યકારી મૂડીમાંની એક છે. ગ્રોસ વર્કિંગ કેપિટલના કેટલાક મહત્વ નીચે મુજબ છે.

• કંપનીની વર્તમાન જવાબદારીઓ વિશે સ્પષ્ટ ખ્યાલ મેળવવા માટે, વર્તમાન જવાબદારીઓ સામે કુલ કાર્યકારી મૂડીનું ઊંડાણપૂર્વકનું વિશ્લેષણ મદદરૂપ થઈ શકે છે.
• કંપની અથવા વ્યવસાયની કુલ કાર્યકારી મૂડીનું મૂલ્યાંકન અપેક્ષિત રોકડ પ્રવાહની સમજ પ્રદાન કરે છે જે કંપનીના માલિકો માટે સુલભ હશે.
• કુલ કાર્યકારી મૂડી નાણાકીય ક્ષમતા અને જવાબદારીઓને અસરકારક રીતે ચૂકવવામાં કંપનીની ક્ષમતા નક્કી કરવામાં મદદ કરે છે.
• કુલ કાર્યકારી મૂડી કંપનીના કાર્યકારી મૂડીના ગુણોત્તરની ગણતરી કરવામાં પણ મદદ કરે છે.
• કંપનીની કુલ કાર્યકારી મૂડીની રકમને સમજીને, રોકાણકારો અને શેરધારકો કંપનીમાં રોકાણ અંગે નિર્ણય લઈ શકે છે.
• નાણાકીય વિશ્લેષકો અને વ્યવસાય માલિકો દ્વારા કુલ કાર્યકારી મૂડીની મદદથી કંપનીની ચોખ્ખી કાર્યકારી મૂડીની સરળતાથી ગણતરી કરી શકાય છે. ચોખ્ખી કાર્યકારી મૂડીની ગણતરી કરવી જોઈએ કારણ કે તે કંપની અથવા વ્યવસાયની તરલતા નક્કી કરી શકે છે.

ગ્રોસ વર્કિંગ કેપિટલ vs નેટ વર્કિંગ કેપિટલ

કુલ કાર્યકારી મૂડી એ કંપનીની તમામ વર્તમાન સંપત્તિઓનો સરવાળો છે, જ્યારે નેટ કાર્યકારી મૂડી એ વર્તમાન સંપત્તિ અને કંપનીની વર્તમાન જવાબદારીઓ વચ્ચેનો તફાવત છે.

કુલ કાર્યકારી મૂડી એ કંપનીની તરલતાની સ્થિતિનું સૂચક નથી કારણ કે તે તે સંપત્તિઓને ધ્યાનમાં લે છે જેને એક વર્ષમાં રોકડમાં રૂપાંતરિત કરી શકાય છે. નેટ વર્કિંગ કેપિટલ કંપનીની ઓપરેટિંગ લિક્વિડિટીનું સાચું ચિત્ર આપે છે, કારણ કે તે વ્યવસાયની નાણાકીય જવાબદારીઓને પણ ધ્યાનમાં લે છે.